/ 30 Nov

Kruiden in de tuin voor de huid en de haren

Hoewel veel kruiden vooral om hun heilzame werking als geneesmiddel of als smaakmaker in de keuken worden gebruikt, zijn er voor vele ervan nog diverse andere toepassingen. Te denken valt bijvoorbeeld aan kruiden en planten, die bepaalde kleurstoffen bevatten; zij werden al vanouds in de verfindustrie en de textielindustrie (voor het kleuren van stoffen) gebruikt. Een andere toepassing, die ik deze keer wat meer wil toelichten, is het gebruik van (bloemen en blad van) kruiden en planten in de cosmetica-industrie en dan vooral in de verzorgingsproducten.

Heilzame kruiden op meer gebieden

Behalve een vaak heerlijke geur ontdekte men in de loop der tijd, dat kruiden en planten vaak nog andere eigenschappen hadden. Sommige ervan hadden bijvoorbeeld – wanneer bijvoorbeeld toegepast in een warm bad – een stimulerende en andere weer een ontspannend uitwerking. Het ene kruid werkte verzachtend en het andere verstevigend op de huid. Van aftreksels van de ene plant werden de haren vol en dik en door het andere kruid verdween roos bijvoorbeeld als sneeuw voor de zon. Vaak waren dit overigens kruiden, die al om hun geneeskrachtige werking bekend waren, maar waarvan nu ook bleek dat ze een heilzame ‘cosmetische’ werking bezaten.

Natuurlijke verzorgingsproducten voor de huid en de haren

Het zelf maken van je eigen huidverzorgingsmiddelen met natuurlijke kruiden en planten (het liefst uit de eigen tuin!) kan een uitermate plezierig werkje zijn. Alleen al het roeren van een handjevol geurende – al dan niet gedroogde – lavendelbloemen of goudsbloemblaadjes in een kom met dampend heet water kan al bijzonder prettig zijn. Het bereiden kan dan eigenlijk al een soort indirecte vorm van aromatherapie zijn, waarbij de geuren stimulerend of juist ontspannend op je in kunnen werken.

Afhankelijk van de te gebruiken kruiden kan een reinigende, vochtinbrengende, voedende crème, gel, shampoo, massage-olie, zeep of reinigingsmelk worden gefabriceerd met louter natuurlijke grondstoffen, zoals bijvoorbeeld zuivere (bijen-) was, gezuiverde vaseline, plantaardige oliën, bronwater, karnemelk of yoghurt.

Enige basiskennis omtrent de te gebruiken kruiden en planten en het zelf maken van natuurlijke cosmetica is hier echter wel op zijn plaats. Een verkeerd gekozen variant van een kruid, een foute dosis of een onevenwichtig recept kunnen immers schade aanrichten en aldus meer nadelen dan voordelen opleveren. Wanneer je interesse en tijd hebt om je er in te verdiepen, je goede basisrecepten (met de ingrediënten in een juiste onderlinge samenstelling) kunt verkrijgen, zelf de exacte kruiden en planten in de tuin hebt staan, die je nodig hebtm en je in de gelegenheid bent er geruime tijd mee te experimenten, dan kan het bijzonder leuk en zeer bevredigend zijn om zelf verzorgingsproducten, afgestemd op je eigen wensen en voorkeuren, te bereiden.

Kruiden voor de huid

Er zijn diverse planten en kruiden, die een positieve werking hebben op de huid. Hier kunnen dan – zoals hierboven al gezegd – allerlei huidverzorgingsmiddelen van worden gemaakt. Om eens op een eenvoudige en veilige wijze te beginnen, kun je bijvoorbeeld zelf de gewenste kruiden- of plantendelen (in een zakje, als aftreksel) toevoegen aan een warm bad; het voordeel hiervan is dat de werking van het kruid of de kruiden niet in een te hoge concentratie in het water aanwezig zijn, maar ook dat de positieve werking ervan niet beperkt blijft tot één plek, maar over het hele lichaam kan worden gevoeld. Onderstaand enkele voorbeelden van ‘cosmetische’ kruiden of planten, die over het algemeen ook uitstekend kunnen gedijen op een mooi plaatsje in de tuin of op de vensterbank.

WERKING OP DE HUID

KRUIDEN OF PLANTEN

Genezend
 

 

 

 

 

 

 

 

Aloë vera (Aloe vera) – gebruik het sap (vooral bij verbrande of beschadigde huid)

Goudsbloem (Calendula officinalis) – gebruik alleen de bladeren (zie foto rechts)

Munt (Mentha) – gebruik alleen de bladeren

Paardenstaart (Equisetum) – gebruik alleen de bladeren

Smeerwortel (Symphytum officinale) – gebruik de bladeren en een afkooksel van de wortel

Vlier (Sambucus) – gebruik alleen de bladeren

Verzachtend
 

 

 

 

 

 

 

Aloë vera (Aloe vera) – gebruik het sap (vooral bij verbrande of beschadigde huid)

Braam (Rubus) – gebruik alleen de bladeren

Heemst (Althaea officinalis)  (zie foto rechts)

Kamille (Matricaria) – gebruik de bloemen en bladeren

Lupine (Lupinus polyphyllus) – gebruik alleen de zaden

Vrouwenmantel (Alchemilla mollis) – gebruik alleen de bladeren

Reinigend

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

Brandnetel (Urtica) - gebruik alleen de bladeren

Goudsbloem (Calendula officinalis) – gebruik alleen de bladeren

Duizendblad (Achillea millefolium) – gebruik alleen de bladeren (zie foto rechts)

Kamille (Matricaria) – gebruik de bloemen en bladeren (zie foto rechts)

Lavas (Levisticum officinale) – gebruik alleen de bladeren

Lavendel (Lavendula) – gebruik alleen de bloemen

Munt (Mentha)

Paardenbloem (Taraxacum officinale) – gebruik alleen de bladeren

Peterselie (Petroselinum crispum) – gebruik alleen de bladeren (zie foto rechts)

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis) – gebruik alleen de bladeren

Tijm (Thymus) – gebruik bloemen en bladeren

Zeepkruid (Saponaria officinalis) – gebruik bloemen en bladeren

Samentrekkend

 

 

 

Duizendblad (Achillea millefolium) – gebruik alleen de bladeren

Goudsbloem (Calendula officinalis) – gebruik alleen de bladeren

Munt (Mentha) – gebruik alleen de bladeren

Paardenstaart (Equisetum) – gebruik alleen de stengels

Blekend, drogend

 

 

Mierikswortel (Armoracia rusticana) – gebruik alleen de wortel (zie foto rechts)

Paardenbloem (Taraxacum officinale) – gebruik alleen de bladeren

Stimulerend

 



 

Citroenverbena (Aloysia citriodora ) - gebruik alleen de bladeren

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis) – gebruik alleen de bladeren (zie foto rechts)

Tijm (Thymus) – gebruik de bloemen en bladeren

Ontspannend

 

Lavendel (Lavendula) – gebruik alleen de bloemen

Hop (humulus lupulus) – gebruik alleen de bloemen

Kruiden voor de haren

Wanneer je bij veel haarverzorgingsproducten kijkt naar de gebruikte bestanddelen, dan is soms opvallend, dat het gebruik van verschillende kruiden en planten in shampoos, conditioners of tonics tegenwoordig nog net zo springlevend is als dat dat in vroeger tijden het geval was.

Oude volkswijsheden liepen al over van de kruidenmiddeltjes, die goed voor huid en haar zouden zijn. Het haar kon er lichter of donkerder, dunner of dikker, droger of vetter, krullend of steil van worden enz. enz. Zo was een haarspoeling met kamille van oudsher ‘gegarandeerd’ hèt middel voor het verkrijgen van blond haar, terwijl rozemarijn juist werd gebruikt voor het verkrijgen (of behouden) van donker gekleurde lokken. Bij elk haartype wist men wel een aantal kruiden of planten te vinden, die er een positieve uitwerking op zouden hebben. Onderstaand enkele voorbeelden, waarbij verse of gedroogde, delen (bloemen en/of bladeren) of de hele plant kunnen worden gebruikt.

HAARTYPE

KRUIDEN OF PLANTEN

Droog haar
 

 

Smeerwortel (Symphytum officinale) – gebruik de bloemen en de bladeren

Heemst (Althaea officinalis)

Vet haar

 

 

Lavendel (Lavendula) (zie foto rechts)

Munt (Mentha)

Dof, futloos haar

 

 

 

 

Brandnetel (Urtica) - gebruik alleen de toppen

Knoflook (Allium)

Peterselie (Petroselinum crispum)

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis)

Venkel (Foeniculum vulgare)

Blond haar

 

 

Kamille (Matricaria)– gebruik alleen de bloemen (zie foto rechts)

Kastanjebruin haar

Goudsbloem (Calendula officinalis) – gebruik alleen de bloemblaadjes

Donker haar

 

 

 

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis)

Salie (Salvia)

Smeerwortel (Symphytum officinale)

Tijm (Thymus)

Tegen roos
 

 

 

 

 

Eau-de-Cologne-munt (Mentha citrata) (zie foto rechts)

Citroenkruid (Artemisia abrotanum)

Peterselie (Petroselinum crispum)

Salie (Salvia)

Tijm (Thymus)

Voor alle haartypen

 

 

 

 

Brandnetel (Urtica) – gebruik alleen de toppen

Marjolein (Origanum) (zie foto rechts)

Paardenstaart (Equisetum) – gebruik alleen de stengels

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis)

Tijm (Thymus)

Ben je nog niet zover om één of meer van deze natuurlijke verzorgingsproducten zelf te maken, dan kun je in ieder geval bij het kopen ervan zien of de juiste kruiden of planten er in zijn gebruikt, voor de werking die je ervan verwacht.

Copyright © 2024 Alle rechten voorbehouden | Tuinencom.nl